အက္တမ္တခု၏ ဖြဲ ့စည္းပံုကိို ေရးသားေဖၚျပေပးျပီး ျဖစ္ပါတယ္။အက္တမ္၏
အလယ္ဗဟိုတြင္ ဝတ္ဆံအျဖစ္ရွိေသာနယူကလိယကို အီလက္ထြန္က လွည့္ပတ္ေနသည္။
နယူကလိယတြင္ ပရိုတြန္ႏွင့္နယူထြန္တို ့ ပါဝင္သည္ ။ထို
့ေၾကာင့္ ေယဘုယ်အာျဖင့္
အက္တမ္တခုတြင္ ပရိုတြန္၊ အီလက္ထြန္ ၊ နယူထြန္ စသည့္ အမႈန္သံုးမ်ိဳး ပါဝင္ေနေၾကာင္း သိခဲ့ေလျပီ ။ဝန္းရံလွည့္ပတ္ေနသာ အီလက္ထြန္၏ အရြယ္အစားသည္ အလြန္ေသးငယ္၏ ။ ပရိုတြန္၏ အရြယ္အစားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ပါက ( ၁၈၄ဝ)ဆ ခန္ ့ေသးငယ္ေနၾကာင္းေတြ ့ရမည္။ ပရိုတြန္ႏွင္ ့နယူထြန္တို ့မွာ အရြယ္အစားတူညီၾကသည္ ။ထို ့ေၾကာင့္ အက္တမ္တခု၏ ျဒပ္ထု (Mass ) ကို ေဖၚျပရာတြင္ ပရိုတြန္ ႏွင့္ နယူထြန္တို ့၏ျဒပ္ထု ေပါင္းလဒ္ကိုသာ ေဖၚျပသည္။ အီလက္ထြန္သည္ အလြန္ငယ္ေသာေၾကာင့္ လ်စ္လ်ဴရႈထား၏။ အက္တမ္ျဒပ္ထု (Mass number) ကို သေကၤတ-A ျဖင့္ေဖၚျပသည္။ နယူကလိယ တြင္ရွိေသာ ပရိုတြန္ အေရအတြက္ကိုလိုက္၍ အက္တမ္အမွတ္စဥ္ (Atomic number) အျဖစ္ သတ္မွတ္ထား၏။
အက္တမ္တခုတြင္ ပရိုတြန္၊ အီလက္ထြန္ ၊ နယူထြန္ စသည့္ အမႈန္သံုးမ်ိဳး ပါဝင္ေနေၾကာင္း သိခဲ့ေလျပီ ။ဝန္းရံလွည့္ပတ္ေနသာ အီလက္ထြန္၏ အရြယ္အစားသည္ အလြန္ေသးငယ္၏ ။ ပရိုတြန္၏ အရြယ္အစားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ပါက ( ၁၈၄ဝ)ဆ ခန္ ့ေသးငယ္ေနၾကာင္းေတြ ့ရမည္။ ပရိုတြန္ႏွင္ ့နယူထြန္တို ့မွာ အရြယ္အစားတူညီၾကသည္ ။ထို ့ေၾကာင့္ အက္တမ္တခု၏ ျဒပ္ထု (Mass ) ကို ေဖၚျပရာတြင္ ပရိုတြန္ ႏွင့္ နယူထြန္တို ့၏ျဒပ္ထု ေပါင္းလဒ္ကိုသာ ေဖၚျပသည္။ အီလက္ထြန္သည္ အလြန္ငယ္ေသာေၾကာင့္ လ်စ္လ်ဴရႈထား၏။ အက္တမ္ျဒပ္ထု (Mass number) ကို သေကၤတ-A ျဖင့္ေဖၚျပသည္။ နယူကလိယ တြင္ရွိေသာ ပရိုတြန္ အေရအတြက္ကိုလိုက္၍ အက္တမ္အမွတ္စဥ္ (Atomic number) အျဖစ္ သတ္မွတ္ထား၏။
သေကၤတ
-Z ျဖင့္ေဖၚျပသည္။
zXA ဥပမာ- 1H1 , 2He4
, 3Li7
A
=Mass number ( နယူကလိယအတြင္းရွိ (ပရိုတြန္+ နယူထြန္) အေရအတြက္)
Z=atomic
number(ပရိုတြန္အေရအတြက္ -အက္တမ္အမွတ္စဥ္)
X=ျဒပ္စင္တြင္ပါဝင္ေသာ
အက္တမ္အမ်ိုးအစား
အက္တမ္အမွတ္စဥ္အလိုက္ (ျဒပ္စင္ဇယား)
သာမာန္္အက္တမ္တခုတြင္လွ်ပ္စစ္ဓာတ္
မရွိပါ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္-အီလက္ထြန္ (ဓာတ္မ) အေရအတြက္ႏွင့္
ပရိုတြန္ (ဓာတ္ဖို ) အေရအတြက္ တူညီေနေသာ
ေၾကာင့္
ျဖစ္သည္။ သို ့ျဖစ္ရာ Atomic number (Z)
ကိုသိလွ်င္ အီလက္ထြန္ အေရတြက္ကိုပါ သိႏိုင္သည္။ ထို ့ေနာက္အက္တမ္တြင္ပါဝင္ေသာ နယူထြန္
အေရတြက္ကို လည္း
လြယ္ကူစြာ
သိႏိုင္သည္။
Mass number (A) -
Atomic number (Z) = Neutron number (n)
(ပရိုတြန္ +နယူထြန္) -
(ပရိုတြန္) = (နယူထြန္)
အက္တမ္တခုတြင္ ပရိုတြန္ႏွင့္ အီလက္ထြန္ အေရတြက္ တူညီၾကေသာ္လည္း နယူထြန္ပါဝင္မႈ အေရတြက္မွာ မတူညီေပ ။ ပရိုတြန္ထက္လည္း ပိုမ်ားႏိုင္သည္ ။ နယူထြန္ အေရအတြက္ မ်ားေလေလ အက္တမ္ျဒပ္ထု ၾကီးေလေလ ျဖစ္မည္။ နယူထြန္ မရွိ ေသာ
အက္တမ္လည္းရွိေသးသည္။နယူထြန္မပါေသာ အက္တမ္မွာဟိုက္ထရိုဂ်င္-အက္တမ္ ျဖစ္သည္ ။
(1H1) : (1H2)
: (1H3) ထိုသို
့ (Atomic number ) ပရိုတြန္အေရအတြက္ တူညီေသာ္လည္း ၊ နယူထြန္ပါဝင္မႈ မတူညီေသာေၾကာင့္ အက္တမ္ျဒပ္ထု
(Mass number) ကြဲျပားေနျခင္းကို အိုက္ဆိုတုပ္ (Isotope)ဟု
ေခၚသည္။
အက္တမ္တခုတြင္ ပရိုတြန္ႏွင့္ အီလက္ထြန္ အေရတြက္ တူညီၾကေသာ္လည္း နယူထြန္ပါဝင္မႈ အေရတြက္မွာ မတူညီေပ ။ ပရိုတြန္ထက္လည္း ပိုမ်ားႏိုင္သည္ ။ နယူထြန္ အေရအတြက္ မ်ားေလေလ အက္တမ္ျဒပ္ထု ၾကီးေလေလ ျဖစ္မည္။ နယူထြန္ မရွိ
ပရိုတြန္ႏွင့္အီလက္ထြန္တို ့သည္ ဆန္
့က်င္ဘက္ လွ်ပ္စစ္တန္ဖိုးမ်ား တူညီၾကသည္။
ထို
့ျပင္ အက္တမ္တခုတြင္ ပရိုတြန္ႏွင့္ အီလက္ထြန္ ပါဝင္မႈအေရအတြက္ တူညီေနေသာ
ေၾကာင့္
အသားတင္ လွ်ပ္စစ္ဆြဲအားမွာ မရွိႏိုင္ေပ။ထို ့ေၾကာင့္ သာမာန္ အက္တမ္တခုတြင္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ကင္းမဲ့ေနသည္ ။လွ်ပ္စစ္သီအိုရီအရ မ်ိဳးတူေသာ ဓာတ္ဖိုအခ်င္ခ်င္း(သို ့)ဓာတ္မ
အခ်င္းခ်င္း ေတြ ့လွ်င္ အျပန္အလွန္ တြန္းကန္မႈအား ျဖစ္ေပၚမည္ ။ မ်ိဳးမတူေသာ ဓာတ္ဖိုႏွင့္ဓာတ္မ ေတြ ့လွ်င္ အခ်င္းခ်င္း
ဆြဲငင္ျခင္းအားျဖစ္ေပၚမည္။
နယူကလီယကို စဥ္စားၾကည့္ၾကပါစို ့။ နယူကလိယတြင္ ပရိုတြန္ႏွင့္ နယူထြန္မ်ား
နယူကလီယကို စဥ္စားၾကည့္ၾကပါစို ့။ နယူကလိယတြင္ ပရိုတြန္ႏွင့္ နယူထြန္မ်ား
ပါဝင္ေနေၾကာင္းလည္း သိခဲ့ျပီ ။
ပရိုတြန္ ႏွင့္ နယူထြန္မ်ား
စုေဝးလ်က္ အက္တမ္၏ ဝတ္ဆံအျဖစ္
ရွိေနၾကသည္ ။ လွ်ပ္စစ္သီအိုရီအရ နယူကလိယအတြင္းရွိ ပရိုတြန္(ဓာတ္ဖို) အခ်င္းခ်င္း တြန္းကန္ေနၾကမည္။ ထို သို ့
တြန္းကန္ေနလ်င္ အခ်င္းခ်င္း
စုစည္းမႈမျဖစ္ႏိုင္ ။ သို ့ေသာ္ နယူကလိယထဲတြင္ စုေဝးေနၾကသည္ ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ပါနည္း
……??? အေျဖက ရွင္းပါသည္ ။ ဓာတ္ဖိုအခ်င္းခ်င္း တြန္းကန္သည့္ အားထက္ ပိုၾကီးေသာ ဆြဲငင္အားၾကီးတခု
ေၾကာင့္ ပရိုတြန္မ်ား
စုေဝး ေနၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္္။ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္-မရွိေသာ နယူထြန္မ်ား
လည္းပါဝင္ေနၾကသည္
။ နယူထြန္ အခ်င္းခ်င္းလည္း ဆြဲငင္စုေဝးေနၾကသည္။ပရိုတြန္(ဓာတ္ဖို)
ႏွင့္ နယူထြန္ (ဓာတ္မဲ့) အခ်င္းခ်င္းလဲ ဆြဲငင္ စုေဝးေနၾကသည္။ ထိုသို ့ျဖစ္ေပၚေန ေသာ
ဆြဲငင္အားၾကီးသည္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ေပၚတြင္ မွီခိုမႈမရွိသည္မွာ ေသခ်ာေနျပီ။ နယူကလိယ
အျဖစ္ တည္ရွိရန္ ပရိုတြန္ႏွင့္ နယူထြန္မ်ားကို စုစည္းေပးေသာ အားကို အႏုျမဴဆြဲအား ဟု
ႏွင့္ နယူထြန္ (ဓာတ္မဲ့) အခ်င္းခ်င္းလဲ ဆြဲငင္ စုေဝးေနၾကသည္။ ထိုသို ့ျဖစ္ေပၚေန
ဆြဲငင္အားၾကီးသည္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ေပၚတြင္ မွီခိုမႈမရွိသည္မွာ ေသခ်ာေနျပီ။ နယူကလိယ
အျဖစ္ တည္ရွိရန္ ပရိုတြန္ႏွင့္ နယူထြန္မ်ားကို စုစည္းေပးေသာ အားကို အႏုျမဴဆြဲအား ဟု
(Nuclear
force) သတ္မွတ္ရေပမည္ ။ အႏုျမဴဆြဲအား ျဖစ္ေပၚႏိုင္မည့္ စြမ္းအင္ကို
အႏုျမဴ
စည္းေႏွာင္စြမ္းအင္
(Nuclear Binding Energy) ေခၚသည္ ။
ဥပမာ -ကာဗြန္-အက္တမ္တခုကို ေလ့လာၾကည့္ပါမည္ ။ ကာဗြန္အက္တမ္တြင္
ပရိုတြန္
(၆) လံုး ပါဝင္ေသာေၾကာင့္ အက္တမ္အမွတ္စဥ္အရ Z=6
ျဖစ္မည္။ ပရိုတြန္ (၆)လံုး
ရွိေသာေၾကာင့္ အီလက္ထြန္လည္း (၆) လံံုးရွိသည္။ ယခု ေလ့လာေနေသာ ကာဗြန္
အက္တမ္တြင္ နယူထြန္လည္း (၆)လံုးရွိသည္ ။ကာဗြန္အက္တမ္ကို သေကၤတျဖင့္ေဖၚျပေသာ္
-
(mass number ) A =12
(atomic number) Z = 6
(neutron number) A-Z =12- 6=6
(atomic number) Z = 6
(neutron number) A-Z =12- 6=6
နယူကလိယထဲတြင္
ပရိုတြန္ ၆လံုး ၊နယူထြန္ ၆လံုး ၊ စုစုေပါင္း ၁၂လံုးပါဝင္သည္ ။
၄င္း
ပရိုတြန္ႏွင့္နယူထြန္မ်ားကို
နယူကလီယအတြင္း ရွိေနေသာေၾကာင့္ နမ္စားအမည္တခု
ကို သတ္မွတ္ရာ
နယူကလီယြန္မ်ား (Nucleons) ဟုအမည္တြင္သည္။ နယူကလီယြန္
ဟု
ဆိုလွ်င္ နယူကလီယအတြင္းရွိ ပရိုတြန္ (သို ့) နယူထြန္တလံုးကို ကိုယ္စားျပဳသည္။ ယခု
ကာဗြန္-နယူကလိယတြင္ နယူကလီယြန္ ၁၂ လံုးပါဝင္သည္ဟုေဖၚျပႏိုင္သည္ ။
ေလ့လာေနေသာ
ကာဗြန္-နယူကလိယ၏
ျဒပ္ထုတန္ဖိုးကို တိုင္းတာ
ၾကည့္ပါဦး
မည္။ ပထမနည္း။
။နယူကလီယြန္ ၁၂ လံုးတြင္ ၊တလံုးစီ၏ျဒပ္ထုကိုတြက္ခ်က္ျပီး အားလံုး
ေပါင္းလဒ္တန္ဖိုးသည္ နယူကလိယတခုလံု၏ ျဒပ္ထုျဖစ္ေပမည္။(Mass of Nucleus) ။
ေနာက္တနည္း
။ ။နယူကလိယတခုလံုးကို (တစ္ၾကိမ္ထဲ) တိုင္းတာၾကည့္လွ်င္
လည္း
ျဒပ္ထုတန္ဖိုး (Mass of Nucleus)ကို ရမည္။သို ့ေသာ္ တကယ္လက္ေတြ ့ တိုင္းတာ
ၾကည့္ေသာအခါ
နယူကလိယကို တစ္ၾကိမ္တည္းတိုင္း၍ရေသာ ျဒပ္ထုသည္ ၊နယူကလီယြန္
(၁၂) လံုးကို
အၾကိမ္ၾကိမ္ခြဲကာ တိုင္းတာ၍ရေသာ ျဒပ္္ထုထက္ ေသးငယ္ေနၾကာင္း ေတြ ့ရ
မည္။
(ဤျဖစ္ရပ္ကို နားမလည္ပါက ဥပမာ-ဇတ္လမ္းတခုျဖင့္ ရွင္းျပပါဦးမည္ ။)
((((….ဖီးက်ဴသည္ ငယ္စဥ္ကလူပ်င္းကေလးတေယာက္ျဖစ္၏ ။နံနက္ေစာေစာတြင္
အိပ္ယာထေလ့မရွိ ။ အေမ (သို ့) အေဖ လာႏိုးမွ
ပ်င္းေၾကာဆြဲျပီး အိပ္ယာထေလ့ရွိ၏
။
သို
့ေသာ္ အိပ္ယာမထခင္ “အေမ ….ထမင္းက်က္ျပီလား”ဟု အျမဲေမးတတ္သည္။ ထိုအခါ
ခ်စ္စြာေသာ အေမက ညက
က်န္ေသာထမင္းကို ကဗ်ာကယာ ေၾကာ္ေပးေလ့ရွိသည္။
အေငြ ့တေထာင္းေထာင္းျဖင့္ အဆင္သင့္ခူးခပ္ျပီးမွ ဖီးက်ဴ အျမဲအိပ္ယာထ၏ ။ တေန ့တြင္
အေငြ ့တေထာင္းေထာင္းျဖင့္ အဆင္သင့္ခူးခပ္ျပီးမွ ဖီးက်ဴ အျမဲအိပ္ယာထ၏ ။ တေန ့တြင္
ထူးထူးျခားျခား အေစာၾကီးနိုးေနသည္ ။ ေစာေစာ
အိပ္ယာထေသာေန ့မွ ညစာထမင္းက
လက္က်န္မရွိ
။ ထို ့ေၾကာင့္ အေမ
နံနက္စာခ်က္တာကို ေစာင့္ရေသးသည္ ။ ထမင္းက်က္
ေသာ္လည္း ေစ်းမသြားရေသး ။ထို ့ေၾကာင့္ ဟင္းကမရွိ။တျခားသူေတြလို လက္ဖက္ရည္ႏွင့္
မုန္
့စားတာကိုလည္း မတင္းတိမ္။
နံနက္ေစာေစာ ထမင္းစားလိုက္ရမွ အားရေက်နပ္၏ ။
ထိုအခ်ိန္တြင္အိမ္ေရွ
့မွ ပဲျပဳတ္သည္တေယာက္
သံကုန္ဟစ္က်ဴးလိုက္ရာ ပဲျပဳတ္ႏွင့္ထမင္း
စားရန္
အၾကံရသြား၏။စားေတာ္ပဲျပဳတ္ႏွင့္ထမင္းဆီဆမ္းစားတာကို အလြန္ၾကိဳက္တာကိုးဗ်။
ဒီလိုနဲ ့ အိမ္ေရွ ့ထြက္ျပီး ပဲျပဳတ္သည္ကို
လွမ္းေခၚလိုက္တယ္ ။လာပါဦးေပါ့…ဗ်ာ။
ဒါနဲ
့ စားေတာ္ပဲျပဳတ္ ႏွစ္ဆယ္သား ေပးပါဆိုုျပီးေျပာလိုက္ေတာ့…..
ပဲျပဳတ္သည္က ကၽြတ္
ကၽြတ္အိပ္ထဲထည့္ပီး ခ်ိန္ခြင္ထဲမွာ ႏွစ္ဆယ္သားခ်ိန္ေပးပါတယ္ ။ဖီးက်ဴ ပဲျပဳတ္ဝယ္ေနတံုး
ေဘးအိမ္က ေကာင္မေလးတေယာက္ ကလည္း လာဝယ္တယ္ ။သူမက ပဲျပဳတ္ တစ္ဆယ္
သား ေပးပါဆိုျပီးဝယ္တယ္ ။ ဖီးက်ဴလား ျပန္အမ္းေငြ မရေသးလို ့ ေစာင့္ေနတာပါ ။ေကာင္
မေလးကို
ငမ္းခ်င္လို ့မဟုတ္ပါဘူး ။ ေကာင္မေလးက
ပဲျပဳတ္တဆယ္သား ဝယ္တယ္။ လက္
တဖက္က ကိုင္ထားတယ္ ။ျပီးေတာ့ ေနာက္ထပ္ တစ္ဆယ္သားေပးပါတဲ့။ေၾသာ္…ေစ်းသည္
ကို အလုပ္ရႈတ္ေအာင္ လုပ္တဲ့.... သူကေလးပါလား လို ့
ထင္လိုက္မိပါတယ္။ ပဲျပဳတ္သည္
ထြက္သြားေတာ့ ဖီးက်ဴ…..လွ်ာရွည္ျပီး ေကာင္မေလးကို ေမးၾကည့္တယ္။ ဘာျဖစ္လို ့ ပဲျပဳတ္
ထြက္သြားေတာ့ ဖီးက်ဴ…..လွ်ာရွည္ျပီး ေကာင္မေလးကို ေမးၾကည့္တယ္။ ဘာျဖစ္လို ့ ပဲျပဳတ္
ကို ႏွစ္ဆယ္သား (တစ္ခါထဲ )မဝယ္ဘဲ။တစ္ဆယ္သား၊
ႏွစ္ၾကိမ္ခြဲဝယ္တာလဲလို ့ေမးတယ္။
ကိုဖီးက်ဴ
ဘာသိလို ့တံုး တစ္ဆယ္သား ႏွစ္ခါဝယ္ေတာ့
ပိုရတယ္။ ႏွစ္ဆယ္သား
ဝယ္ထားတဲ့ဟာနဲ
့ ယွဥ္ၾကည့္ပါလားတဲ့……။ဟိုက္….
..တယ္ေတာ္တဲ့ ေကာင္မေလးပါလား
အဲဒါေၾကာင့္
မိန္ကေလးေတြ ေစ်းဝယ္တတ္တယ္လို ့ေျပာတာေပါ့
။ ဟုတ္တယ္…သူမရဲ ့
ပဲျပဳတ္
ႏွစ္ထုပ္က ၊ဖီးက်ဳရဲ
့ပဲျပဳတ္ တစ္ထုပ္ထက္
ပိုၾကီးတယ္ ။ပိုရတယ္ ။ ႏွစ္ဆယ္သား
ဝယ္တာခ်င္းတူတူ သူမက်ေတာ့
ပိုရတယ္ ။အဲတာ……….ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့
အေျဖက
ရွင္းပါတယ္…။ပဲျပဳတ္သည္….အေလးခိုး
လို ့ေပါ့ဗ်ာ ။…..)))
ကဲ…….ေလ့လာေနတဲ ့ ကာဗြန္နယူကလိယကို ၾကည့္ၾကဦးစို ့။ နယူကလိယကို
တၾကိမ္တည္း ခ်ိန္ၾကည့္ေတာ့ ျဒပ္ထုကနည္းေနတယ္။ နယူကလီယြန္ တစ္လံုးစီကို ခ်ိန္ျပီး
အားလံုးေပါင္းၾကည့္ေတာ့ ျဒပ္ထုက မ်ားေနတယ္ ။ နယူကလိယ တခုထည္းတြင္ ျဒပ္ထု
အားလံုးေပါင္းၾကည့္ေတာ့ ျဒပ္ထုက မ်ားေနတယ္ ။ နယူကလိယ တခုထည္းတြင္ ျဒပ္ထု
တန္ဖိုးျခားနား
(မတူညီ)ေနတာကိုေတြ ့ရတယ္ ။
ဒါဆို…
……….ဘယ္သူက……………… အေလးခိုးလိုက္တာလဲ………………………….…….???
(ဖီးက်ဴ
ပဲျပဳတ္ႏွစ္ဆယ္သား ဝယ္တံုးက ပဲျပဳတ္သည္က အေလးခိုးသြားတယ္… ဗ် )။
မတူညီတဲ့ ျဒပ္ထုျခားနားျခင္းကိ္ု ဒီလိုေရးျပမယ္ဗ်ာ…………………….။
ကြာဟေနေသာ
= [ ပရိုတြန္အားလံုး၏
+နယူထြန္အားလံုး၏ ] – နယူကလိယတခုလုံး၏
ျဒပ္ထု ျဒပ္ထု ျဒပ္ထု ျဒပ္ထု
(Mass
Difference ) (sum
of mass of nucleons) (Mass of nucleus)
နယူကလိယ၏ျဒပ္ထုသည္ နယူကလီယြန္မ်ား ျဒပ္ထုအားလံုးေပါင္းထက္
ေလ်ာ့နည္း
ေနတာကို ေတြရသည္။
အဲသလို……ေလ်ာ့နည္သြားတာ ဘယ္သူကမွလာျပီး
အေလးမခိုးပါ
ဘူးတဲ့ဗ်ာ
။ နယူကလီယြန္အားလံုး
(ပရိုတြန္ႏွင့္နယူထြန္မ်ား)ကို
နယူကလိယအျဖစ္ စုေဝး
ေနႏိုင္ဖို
့ စည္းေႏွာင္ထားတဲ့စြမ္းအင္တခုရွိပါတယ္
။အဲဒီ စည္းေနွာင္စြမ္းအင္ဟာ ေလ်ာ့နညး္
သြားတဲ့ ျဒပ္ထုကေန
အသြင္ေျပာင္းလာျခင္း ျဖစ္ပါတယ္ ။ ျဒပ္ထုကေန စြမ္းအင္အျဖစ္
အသြင္ေျပာင္းလာျခင္းဆိုတာ အိုင္စတိုင္းရဲ ့ သီအိုရီတခုပါ ။ (mass-energy relation)
အသြင္ေျပာင္းလာျခင္းဆိုတာ အိုင္စတိုင္းရဲ ့ သီအိုရီတခုပါ ။ (mass-energy relation)
E=စြမ္းအင္
M=ျဒပ္ထု
C2 =ကိန္းေသတန္ဖိုး(3*108)2
နယူကလိယတခု၏
စည္းေႏွာင္စြမ္းအင္ပမာဏကို သိလိုပါက….ေလ်ာ့နည္းသြား
သည့္ ျဒပ္ထုကို
အိုင္စတိုင္း၏သီအိုရီ
ညီမွ်ျခင္းမွာ ထည့္ျပီး တြက္ႏိုင္ပါသည္။ ဒီလိုဗ်-
E=∆M
C2
ကဲဒီေတာ့… နယူကလိယတခု၏ စည္းေႏွာင္စြမ္းအင္ကို တြက္ယူလို ့ရပါျပီ။
ပရိုတြန္ႏွင့္
နယူထြန္မ်ားေလေလ စည္းေႏွာင္စြမ္းအင္လည္း မ်ားေလေလ ျဖစ္ပါတယ္ ။
ဒီေနရာမွာ ပရိုတြန္အေရအတြက္ အက္တမ္
အမ်ိဳးစားအလိုက္ ပါဝင္ေနေပမယ့္ ၊ နယူထြန္
အေရအတြက္ကေတာ့ မ်ားခ်င္လည္း မ်ားေနတတ္ပါတယ္ ။ နယူထြန္
ပိုမ်ားေလေလ
စည္းေႏွာင္စြမ္းအင္ၾကီးမားေလေလပါပဲ
။ စည္းေႏွာင္စြမ္းအင္ၾကီးမားတဲ ့ အက္တမ္မ်ားမွာ
ယူေရနီယံ
(92U238 :U235
:U233) ၊ ပလူတိုနီယံ (94
Pu239 :Pu242:Pu244)….စသည္တို ့
ပရိုတြန္ႏွင္
့နယူထြန္မ်ားေလေလ နယူကလိယ၏ စည္းေနွာင္စြမ္းအင္ပမာဏ
ၾကီးမားေလေလ ျဖစ္ပါတယ္။ ………ေနာက္တမ်ိဳး ……..စဥ္းစားၾကည့္ရေအာင္ဗ်ာ…………….
အဲဒီလို
စည္းေႏွာင္စြမ္းအင္ၾကီးမားတဲ့ နယူကလိယတခုကို
တစစီျပိဳကြဲသြားေအာင္ ခြဲထုတ္
လိုက္ရင္ စည္းေႏွာင္စြမ္းအင္ၾကီးဟာ အျပင္ကိုထြက္လာပါလိမ့္မယ္။ ( အပူစြမ္းအင္အျဖစ္
ေသာ္လည္းေကာင္း
၊ ေရဒီယိုသတၱိေရာင္ျခည္မ်ား အျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း ထြက္လာပါလိမ့္
မည္္။)အိုင္စတိုင္း
သီအိုရီျဖင့္ တြက္ယူထားေသာ စည္းေႏွာင္စြမ္းအင္သည္
နယူကလိယ
ျပိဳကြဲသြားခဲ့လွ်င္ထြက္လာမည့္ စြမ္းအင္မ်ားျဖစ္ပါသည္ ။ထိုကဲ့သို ့ထြက္လာေသာ စြမ္းအင္ကို
ျပိဳကြဲသြားခဲ့လွ်င္ထြက္လာမည့္ စြမ္းအင္မ်ားျဖစ္ပါသည္ ။ထိုကဲ့သို ့ထြက္လာေသာ စြမ္းအင္ကို
အႏုျမဴ-စြမ္းအင္လို
့ ေခၚပါတယ္။
အိုင္စတိုင္း၏ ျဒပ္ထု-စြမ္းအင္ ညီမွ်ျခင္း ((mass-energy relation)) E=mc2 ျဖင့္
အႏုျမဴစြမ္းအင္ကို တြက္ထုတ္ယူႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အႏုျမဴဖခင္ၾကီးဟု တကမာၻလံုးက ေခၚေဝၚ
အႏုျမဴစြမ္းအင္ကို တြက္ထုတ္ယူႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အႏုျမဴဖခင္ၾကီးဟု တကမာၻလံုးက ေခၚေဝၚ
ေနၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္
။
……………………………………………………………………………………………………………………
ဤတင္ျပခ်က္မ်ားသည္ အနုျမဴစြမ္းအင္၏ အေျခခံ သေဘာတရားမ်ားျဖစ္
ပါသည္။
အႏုျမဴစြမ္းအင္မ်ား ရရွိရန္ကား နည္းပညာမ်ား တတ္ေျမာက္ထားရန္ လိုအပ္ပါ
သည္
။ မရွင္းလင္းေသာ ၊မွားယြင္းေသာ အခ်က္လက္မ်ားရွိပါက ဖီးက်ဴထံသို ့
ဆက္သြယ္
ကူညီေပးပါ…..ခင္ဗ်ား
။