ေလဆာနိဒါန္း

             ေလဆာ  ဟူေသာ ေဝါဟာရသည္ အဂၤလိပ္စာမွ တိုက္ရိုက္ေမြးစားထား၏။သို ့ေသာ္ ေလဆာကို လူတိုင္းနီးပါးၾကားဖူး၏ ။ ေလဆာ၏အသံုးဝင္မႈမွာ  အလြန္မ်ားလွ၏။ တစ္ကိုယ္ေရ အိမ္သံုးပစၥည္းမွစ၍ ၊ရံုးသံုး ၊စက္ရံုသံုး ၊ေဆးရံုေဆးခန္း ၊သိပၸံစက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ အာကာသသိပၸံမ်ားတြင္  ေလဆာကို အသံုးျပဳၾကသည္။ ေလဆာနည္းပညာသည္  ဒ႑ာရီဆန္ေသာ စိတ္ကူးယဥ္မႈမ်ားမွ  လက္ေတြ ့ေအာင္ျမင္စြာတီထြင္ႏိုင္ခဲ့၏။   

                      အဂၤလန္ႏိုင္ငံသား သိပၸံစာေရးဆရာ H.G .Wells (အိတ္ခ်္ဂ်ီဝဲ ) 

                 လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္းတစ္ရာေက်ာ္ 1896 ခုႏွစ္က  စာေရးဆရာ H.G .Wells (အိတ္ခ်္ဂ်ီဝဲ )  ေရးခဲ့ေသာ   အလြန္နာမည္ၾကီးသည့္ ” ကမာၻ ့စစ္ပြဲမ်ား ” ဝထၳဳမွစတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အဆိုပါစိတ္ကူးယဥ္  ဝထၳဳတြင္  မားစ္(Mars) ျဂိဳလ္မွ  ျဂိဳလ္သားမ်ားက  ကမာၻေျမျပင္ေပၚသို ့  ဝင္ေရာက္က်ဴးေက်ာ္ေသာ  စစ္ပြဲအေၾကာင္းမ်ားပါရွိသည္။ ျဂိဳလ္သားမ်ား အဓိကအသံုးျပဳေသာ  လက္နက္ဆန္းမ်ားသည္ ေလဆာျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားသည္ဟုပါရွိေလသည္။ 
         ၄င္းစိတ္ကူးယဥ္ဝထၳဳထြက္ေပၚလာျပီး ႏွစ္ေပါင္းတစ္ရာနီးပါးၾကာေသာအခါ  ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ ( CO-2 ) ေလဆာကို  ပထဆံုးျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ အေၾကာင္းမွာ မားစ္ၿဂိဳလ္တြင္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္မ်ား ပါရွိသျဖင့္  ေနေရာင္ျခည္ႏွင္ထိေတြ ့မိရာမွ  သဘာဝေလဆာေရာင္ျခည္မ်ား  ျဖစ္ေပၚေနေသာေၾကာင့္ တည္း။ ထို ့ေၾကာင့္  မားစ္ၿဂိဳလ္သည္  အနီေရာင္လံုးၾကီးအျဖစ္ေတြ ့ျမင္ေနရျခင္းကို  အေျခခံ၍  ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ 

        (ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္မ်ားျဖင့္  သဘာဝေလဆာျဖစ္ေနေသာ   အႏီွေရာင္ မားစ္ျဂိဳလ္ )

              ၿဂိဳလ္သားမ်ားသည္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ေလဆာမ်ားျဖင့္ အသံုးျပဳၾကသည္မွာ စိတ္ကူးယဥ္မႈ တခုသာျဖစ္သည္။ မည္သူမွ်လက္ခံယံုၾကည္ျခင္းမရွိေပ။ သို ့ေသာ္  အက္တမ္ ၊ေမာ္လီက်ဴးမ်ားကို လံွႈ ့ေဆာ္ ဖန္တီးရာမွ  ေလဆာေရာင္ျခည္ ထုတ္ယူႏိုင္ေၾကာင္း အေျခခံသေဘာတရားကို ပထမဆံုးစတင္ေဖၚထုတ္ေပးခဲ့ေသာ သိပၸံပညာရွင္တစ္ေယာက္ရွိခဲ့  ေလသည္။ 
        ထိုသူမွာ  ရႈပေဗဒ-ဖခင္ၾကီး အိုင္စတိုင္း ျဖစ္သည္။ ေလဆာအေျခခံ သေဘာတရားမ်ားကို  အိုင္စတိုင္းႏွင့္အတူ ဂ်ာမာန္သိပၸံပညာရွင္ ေလဒင္ဘတ္ Ladenburg ႏွင့္ ပညာရွင္မ်ားအားလံုးက 1930ႏွစ္မ်ားတြင္စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။  ၄င္းအေျခခံသေဘာတရားကို အသံုးခ်၍  1955ခုႏွစ္တြင္ ကိုလံဘီယာတကၠသိုလ္မွ  Charles H.Townes တိုနီက  ပထမဆံုးကိရိယာကို တီထြင္ႏိုင္ခဲ့၏။                တိုနီတီထြင္ခဲ့ေသာ ကိရိယာသည္ အမိုးနီယားျဖင့္ျပဳလုပ္ျပီး မိုက္ခရိုေဝ့အခ်က္ျပလိႈင္းကိုသာထုတ္ေပး၏။ မ်က္စိျဖင့္မျမင္ႏိုင္ေပ။ ထိုကိရိယာကို မာဆာ( MASER -microwave amplification by stimulated emission of radiation) ဟုေခၚသည္။ထို ့ေနာက္  ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုမွ  N. G. Basov and A.M. Prokhorov ဘာဆို ့ဖ္ႏွင့္ပရိုခိုရိုဖ့္တို ့ကလည္း  မာဆာကိုအေျခခံ၍  တီထြင္မႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ေသးသည္။ မာဆာသည္ အခ်က္ျပလိႈင္းအျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အလင္းေရာင္ကိုမျမင္ႏိုင္ေပ။အလင္းထြက္ေသာ မာဆာ (သို ့မဟုတ္)   ေလဆာ ( LASER )ကို  ပတၱျမားေလဆာအျဖစ္ ပထမဆံုးစမ္းသပ္ႏိုင္ျပီးမွ  ဆက္လက္ေအာင္ျမင္လာခဲ့သည္။ 

                     ေလဆာေရာင္ျခည္ကို ေဟာကိန္းထုတ္ခဲ့ေသာ အိုင္စတိုင္း

           ေလဆာရူပေဗဒအေျခခံသေဘာတရားကို ေဖၚထုတ္ခဲ့ေသာအိုင္စတိုင္းသည္ မက္စ္ပလန္ ့၏ ကြမ္တမ္ရူပေဗဒ သေဘာတရားကို အေျခခံထားျခင္းျဖစ္သည္။ ကြမ္တမ္အေျခခံသေဘာတရားမွာ အက္တမ္(သို  ့)  ေမာ္လီက်ဳးမ်ားသည္ မတူညီေသာကိုယ္ပိုင္စြမ္းအင္တန္ဖိုးမ်ာ ပိုင္ဆိုင္ေနၾကသည္။
၄င္းတို ့ကို စြမ္းအင္ပမာဏအလိုက္ ( Energy Level)  စြမ္းအင္အဆင့္မ်ားကို သတ္မွတ္ထားႏိုင္သည္။      

 ကြမ္တမ္ရူပေဗဒတြင္  အမႈန္မ်ား( particles )ကိုစြမ္းအင္အနည္းအမ်ားအလိုက္ အဆင့္သတ္မွတ္ျခင္းကို Energy Level  ဟုယူဆႏိုင္သည္။ အိုင္စတိုင္းသည္ ၄င္းစြမ္အင္အဆင့္ ကြမ္တမ္ရူပေဗဒကိုအေျခခံ၍ ေလဆာသေဘာတရားကို  အခ်က္(၃)ခ်က္ျဖင့္္ေဟာကိန္းထုတ္ခဲ့သည္။ 

Absorption ၊ stimulated emission ၊ Spontaneous emission. 

 (1) အရာဝထၳဳမ်ားပါဝင္ဖြဲ ့စည္းထားေသာ အက္တမ္(သို ့)ေမာ္လီက်ဴးတခုေပၚသို ့ျပင္ပမွစြမ္းအင္မ်ား (External energy )ေရာက္ရွိလာပါက ၄င္းစြမ္းအင္မ်ားကို(Absorption)စုပ္ယူထားႏိုင္သည္။  ထိုကဲ့သို ့ျပင္ပမွစြမ္းအင္မ်ားကို လက္ခံစုပ္ယူထားေသာ အက္တမ္သည္ လံုေလာက္ေသာစြမ္းအင္ပမာဏမ်ား ရရွိပါက ၄င္းရွိေနေသာအက္တမ္၏စြမ္းအင္အဆင့္ထက္၊ ပို၍တဆင့္ျမင့္ေသာ ( Higher energy level )  သို ့ကူးေျပာင္းေရာက္ရွိ သြားႏိုင္သည္။

(2) ပို၍့္ျမင့္ေသာစြမ္းအင္အဆင့္ ( Higher energy level )သို ့ကူးေျပာင္းေရာက္ရွိသြားသည့္  အက္တမ္သည္  - ပို၍့္နိမ့္ေသာ မူလစြမ္းအင္အဆင့္ ( Lower energy Level )သို ့ ျပန္လည္ဆင္းသက္လွ်င္  စြမ္းအင္မ်ားကို   ထုတ္လႊတ္ေပးႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။၄င္းကို လံႈ ့ေဆာ္ ျခင္းျဖင့္စြမ္းအင္ထုတ္လႊတ္ျခင္း ( stimulated emission )   ဟုသတ္မွတ္ႏိုင္သည္။

(3)  အက္တမ္တခုသည္ မူလတည္ရွိေနေသာစြမ္းအင္အဆင့္ ( Energy Level)မွ ပို၍နိမ့္ေသာအဆင့္(  Lower Level )သို ့ ( ျပင္ပမွစြမ္းအင္ သက္ေရာက္မႈမရွိဘဲ)ကူးေျပာင္းႏိုင္သည္။ထိုသို ့ ကူးေျပာင္းရာတြင္ စြမ္းအင္မ်ားကို ထုတ္လႊတ္ေပးႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အလိုေလ်ာက္ စြမ္းအင္ထုတ္လႊတ္ျခင္း  (Spontanenous emission ) ဟုသတ္မွတ္ႏိုင္သည္။ 

     အထက္ပါ အေျခခံသေဘာတရားမ်ားျဖင့္ ေလဆာေရာင္ျခည္ကို တီထြင္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ေလဆာ ေရာင္ျခည္ ကိရိယာကို  အေျခအေနအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္  ထုတ္လုပ္ႏိုင္သည္။ အမ်ိဳးအစားအားျဖင့္ -

(၁) အစိုင္အခဲျဖင့္ျပဳလုပ္ေသာေလဆာ ( Solid state Laser )    

(၂)အရည္ျဖင့္ျပဳလုပ္ေသာ ေလဆာ (Liquid laser )

(၃)ဓာတ္ေငြ ့ျဖင့္ျပဳလုပ္ေသာ ေလဆာ( Gas laser)

(၄)တပိုင္းလွ်ပ္ကူးပစၥည္းျဖင့္ျပဳလုပ္ေသာ ေလဆာ ( semiconductor laser) 

ယေန ့အခ်ိန္တြင္  ပလာစမာနည္းပညာျဖင့္  ေလဆာေရာင္ျခည္ထုတ္လုပ္ႏိုင္ေၾကာင္းသိရသည္။